User avatar
SmallBrother
Site Admin
Posts: 3829
Joined: Sun Mar 04, 2012 12:59 pm
Location: Somewhere on this globe

Wat is CPS-Ratio? En waarom is dit zo belangrijk?

Tue Aug 25, 2015 9:46 am

Er wordt door ondertitelaars vaak gesproken over "CPS-ratio".
Wat is dit precies en waarom is dat nou zo belangrijk?
En hoe krijg ik de CPS-ratio omlaag?


"CPS" staat voor "Characters Per Second" en is een maat voor de benodigde leessnelheid. Bijvoorbeeld: een ondertitelregel bestaat uit 30 tekens en staat twee seconden in beeld. De CPS-ratio is dan 15 (30:2=15). Hoe hoger dat getal, hoe sneller je moet lezen.

Waarom is een lage CPS-ratio belangrijk?

Dit is een belangrijke factor voor goede ondertitels, die helaas veel te vaak wordt vergeten door vertalers die 'alleen maar' vertalen. Met name omdat Engels vaak veel korter is dan Nederlands. Ook zijn Engelse ondertitels in beginsel helemaal 'verbatim' - d.w.z. alles wat gezegd wordt, wordt ook precies ondertiteld, ook al is er te weinig tijd. Als je alles dan letterlijk gaat vertalen is, het resultaat bijna altijd te veel tekst in te weinig tijd.

Tekst die weer uit beeld verdwijnt voordat je klaar bent met lezen, wordt door de kijker ervaren als 'niet-vertaald'. Dat is al erg genoeg. Maar bovendien raken je hersenen er even door 'van slag' (je probeert de halve zin alsnog te begrijpen). Als de volgende tekst dan kort daarop volgt, zit je nog in die verwarring en heb je wellicht weer opnieuw te weinig tijd. Nog erger is het als die volgende ondertitel ook weer te weinig leestijd heeft.

Wat is de bedoeling, wat is 'goed'?

Een CPS-ratio van maximaal 20-22 is rustig genoeg, en hou een absoluut maximum aan van 24, voor een enkele keer onder bepaalde voorwaarden. Daarboven is echt 'no-go' en dan moet je een andere oplossing zoeken. Gevorderde ondertitelaars zullen een (veel) lager maximum aanhouden. Wat je ook aanhoudt als maximum, kijk altijd of je niet wat lager uit kunt komen. Hoe minder tijd je nodig hebt voor de tekst, hoe rustiger het is en hoe meer tijd je hebt om ook het beeld te volgen.

Hoe kun je de CPS-ratio zien?

Goede ondertitelsoftware zoals Subtitle Edit geeft de CPS-ratio aan. Je kunt hier ook een waarde instellen als maximum, zodat je in één oogopslag kunt zien of regels daarboven uitkomen. Zie hieronder. Het oranje gekleurde celletje in de kolom "Duration" geeft aan dat er iets mis is. De roodgekleurde tekst "Chars/sec" is de feitelijke CPS-ratio, hier roodgekleurd, omdat het echt te veel is.
subtitle_edit_cps.png
subtitle_edit_cps.png (10.41 KiB) Viewed 20019 times
Hoe krijg je de CPS-ratio lager?

Er zijn verschillende oplossingen. Welke mogelijk is en wat de beste oplossing is, verschilt per geval. Maar hier zijn een paar ideeen:

1. Simpelweg de duratie verlengen.
• Als je na de gesproken tekst stilte hebt, kun je de uitlooptijd verlengen. Een ondertitel mag best nog 600-1000 ms in beeld zijn nadat de spreker is uitgesproken.
• Stille tijd voor de gesproken tekst staat min of meer vast. Een incue van ca. 150 ms is uitstekend. Je kunt dit niet veel groter maken.

2. Herschrijven van de zin, woordjes weglaten, kortere synoniemen gebruiken. Laat zinloze herhalingen of betekenisloze toevoegingen weg (sowieso een goed idee, ook als er geen tijdgebrek is).
Bijvoorbeeld:
• "Kunt u mij vertellen hoe laat het is?" → "Hoe laat is het?"
• "Het kan me echt geen ene zier schelen wat jij hierover denkt." → "Het kan me niets schelen wat jij denkt."
• "Ik heb geen idee. Geloof me, ik weet het echt niet." → "Ik weet het echt niet."

3. Samenvoegen.
• Soms heeft een regel te weinig tijd (hoge CPS), maar wordt meteen gevolgd of voorafgegaan door een regel met meer dan genoeg tijd (lage CPS). Als je die twee nu samenvoegt, krijg je een 'gemiddelde' CPS. Als bonus ook nog de ongebruikte tijdsruimte tussen die twee regels. Bij elkaar is dat misschien wèl voldoende. Let op regellengte en eventueel dialoogstreepjes.
• Soms zit er een regel in de weg waarin iemand alleen maar "ja" zegt. Laat dat dan gewoon weg, de meesten begrijpen "yeah" wel, zeker in combinatie met een gezichtsuitdrukking of ja-knikken. Wellicht dat je daarna wel succesvol kunt samenvoegen.
• Soms praten twee of drie mensen door elkaar heen. Dan kan het een oplossing zijn om de volgorde te veranderen. Maar maak dit niet te bont.

Soms bereik je pas je doel nadat je een combinatie van die drie hebt toegepast.

Ten overvloede: dit kun je alleen echt goed doen met goede ondertitelsoftware, zoals Subtitle Edit. Weergave van duratie, regellengte en CPS is een must. Audio en ondertitels die visueel op een tijdslijn wordt weergegeven (zoals de wave-form bij Subtitle Edit) is een erg prettig hulpmiddel.

Wees creatief, voorzichtig en niet te snel tevreden ;-)
Nowadays a VPN is a must for everyone. A VPN allows you safe surfing and protects you against spying governments and companies.
I recommend AirVPN - from € 2,75 per month. Click the below banner for more info.


Image

Martin1964
Posts: 164
Joined: Mon Apr 13, 2015 9:07 pm

Re: Wat is CPS-Ratio? En waarom is dit zo belangrijk?

Tue Aug 25, 2015 6:26 pm

Klopt, maar spaties worden ook gezien als "teken" in Subtitle Edit dus bij 30 leestekens en bijvoorbeeld vijf spaties zit je al op een CPS van 17,5
Een gemiddeld opgeleid persoon kan zo'n 22.5 CPS nog lezen, daarboven is lastiger.

User avatar
SmallBrother
Site Admin
Posts: 3829
Joined: Sun Mar 04, 2012 12:59 pm
Location: Somewhere on this globe

Re: Wat is CPS-Ratio? En waarom is dit zo belangrijk?

Wed Aug 26, 2015 10:43 am

Inderdaad, ook al lijken spaties 'niets', ze zijn wel van betekenis. Zinnen met veel korte woorden (en dus veel spaties) zijn 'lastiger' dan een zin met een paar lange woorden. Prima dus, dat SE ze meerekent.

Bijvoorbeeld:
De luchtvaartmaatschappij heeft faillissement aangevraagd. (53 tekens + 4 spaties + eindpunt = totaal 58)
Het is nog maar de vraag of dat er ook van gaat komen. (41 tekens + 12 spaties + eindpunt = totaal 54)

Voor de eerste zin zou ik een tijdsduur van 2,3s (bijna 25 CPS volgens SE) nog prima aanvaardbaar vinden.
Voor de tweede zin, die ook inclusief spaties korter is, zou ik toch minstens 2,7s (20 CPS volgens SE) willen nemen.

Hetgeen maar weer aangeeft dat het blind aanhouden van regels (in dit geval "CPS mag maximaal x of y zijn") geen goed idee is.
De ondertitelaar zal uiteindelijk zelf moeten beoordelen of iets kan of niet. Software is slechts een handige hulp.
Nowadays a VPN is a must for everyone. A VPN allows you safe surfing and protects you against spying governments and companies.
I recommend AirVPN - from € 2,75 per month. Click the below banner for more info.


Image

Return to “Hulp bij ondertitelen”

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 8 guests