Hieronder mijn punten, inclusief voorbeelden. Alle input is welkom!
Voordat ik begin:
De dingen waar jij tegenaan loopt, zijn eigenlijk problemen 'van de top'. Hiervoor zijn denk ik geen vaste regels te geven, zoals het geval is bij bijvoorbeeld maximale CPS of maximale regellengte. Het is een beetje afwegen met de natte vinger. Mijn antwoorden zijn (dus) mijn mening en geen 'wet'.Ik ga dus niet overal "ik denk" en "volgens mij" invoegen
1. Twee korte zinnen combineren: hoe trouw blijf je aan het origineel?
Voorbeeld:
"So this is a Titan." (1,425 sec)
"I guess they really do exist." (1,838 sec)
Vertaal ik dat letterlijk als:
“Dus dit is een Titaan.” (1,732 sec)
“Blijkbaar bestaan ze echt.” (2,059 sec)
Of liever gecombineerd:
“Blijkbaar bestaan die Titanen echt?” (3,696 sec)
Ik twijfel vaak tussen trouw blijven aan het origineel versus een vloeiendere zin in het Nederlands die dan wat stabieler en langer in beeld blijft.
Dwangmatig precies (letterlijk) willen vertalen is een valkuil, maar niet per se verkeerd. In dit geval zijn de twee losse regeltjes allebei ongeveer 12,5 CPS. Dat is netjes laag, dus combineren en comprimeren is wat dat betreft niet echt nodig. Met jouw twee losse zinnetjes blijf je ook het ritme van het geluid volgen. De kijker heeft dan veel minder het gevoel dat hij misschien iets mist. Dat zijn redenen om NIET te comprimeren.
Jouw gecombineerde zin zou 9,5 CPS zijn. Onder de 10 CPS vind ik(!) het een beetje 'sloom' worden. Soms betrap ik mezelf dat ik de zin dan twee keer ga lezen. Dus reden om NIET te combineren.
Maar:
Beide zinnetjes zijn rond de 2 seconden. Dat is niet extreem kort, maar samengevoegd (3,7 s) ook niet extreem lang. Beide zinnetjes zijn qua tekens kort genoeg (22 en 26 tekens lang) en kunnen dus netjes op én ondertitel van twee regels.
In dit geval zou ik de twee zinnetjes dus niet comprimeren, maar wel samenvoegen:
00:00:00,000 --> 00:00:03,983
Dus dit is een Titaan.
Blijkbaar bestaan ze echt.
Duratie 4 seconden, 12 CPS, lijkt me prima.
2. Detail versus ruimte en timing
Voorbeeldzin:
“Fine. Make him talk with your power and I'll shoot him after.”
Mijn vertaling:
“Dwing hem te praten met je kracht, daarna schiet ik hem.
Ik heb “Fine” weggelaten omdat het impliciet al in de toon zit, en het scheelt ruimte. Maar over
“met je kracht” twijfel ik omdat het een belangrijk onderdeel van de zin lijkt:
- Zou je dat weglaten als de zin dan vloeiender oogt, ook als de CPS 13,25 is?
Ik zou de "Fine" (Prima) erin laten. CPS wordt dan ietsje hoger maar van 13,5 naar iets boven de 15 is marginaal en nog steeds prima. En ook hier weer: het klopt dan beter bij het geluid van de spraak. Maar dat was je vraag niet
Als jij vindt dat "met je kracht" een belangrijk detail is, dan zou ik dat er zeker in laten. Of dat echt zo is, daarvoor moet je de aflevering zien. En als er qua CPS geen probleem is, gewoon doen. Comprimeren is goed en een belangrijke kunst voor de gevorderde ondertitelaar, maar het moet ook niet 'moeten'.
- Hoe gaan jullie om met zinnen die relatief lang duren, maar kort zijn qua tekst? Ik vind dat soms visueel vreemd ogen, dus kies er dan voor om ze iets op te rekken.
Ik begrijp niet goed wat je bedoelt met "oprekken". Maar weinig tekst die lang duurt, dat is dus langzaam praten. Ik zou dan zorgen dat CPS niet te laag wordt, maar wel de in- en outcue 'volgens de regels' doen. Dus incue ietsje voordat de sprak begint en outcue vlak na eindigen van de spraak. In ieder geval nooit de outcue voordat de spraak is geëindigd. Dat mag alleen Netflix
3. Zinnen laten beginnen met “Ik” of “Jij”
Soms herschrijf ik zinnen omdat ik het er visueel vreemd uit vind zien. Bijvoorbeeld als een regel begint met “Ik” of “Jij”. Geen hele sterke reden misschien, maar het valt me op tijdens het editen.
Voor mij geen enkel probleem als een zin met “Ik” of “Jij” begint.
4. Eindigen op beeldwissel: hoe nauw neem je dat?
Ik probeer zinnen te laten eindigen op een beeldwissel als dat kan. Maar soms is het
net te vroeg – de zin is qua timing en CPS prima te plaatsen vóór de wissel, maar visueel voelt het dan raar.
In mijn voorbeeld loopt de zin tot de beeldwissel, maar de “T” van "Shoot" is dan nog nét niet helemaal uitgesproken. Moet ik 'm dan toch op de wissel eindigen, of net iets eroverheen laten lopen?
Spotten op beeldwissel vind ik de finishing touch. Je doet dus eerst alles wat 'moet' en daarna pas je het eventueel aan op beeldwissel. Bij een outcue is dat alleen verlangen (niet verkorten), want een ondertitel moet minsten doorlopen tot het einde van de spraak.
Precies eindigen op spraak zou kunnen, maar vind ik vaak lelijk en 'onrustig'. Zeker als jij zegt dat de "T" nog niet klaar is, dan moet de outcue dus nog doorlopen. Maar als ik de wave form bekijk, is de "T" wel uitgesproken, maar pas 100 milliseconden. Dat is net een beetje weinig (normaliter neem ik 'een paar honderd' milliseconden als uitgangspunt), maar zou eventueel kunnen.
Maaaaaaar
In dit geval is de totale duratie 1,7 seconde, dat een beetje kort. Dus alles bij elkaar zou ik besluiten om te verlengen. Ik vind 600 ms afstand van een beeldwissel groot genoeg om het flits-effect te tacklen. In jouw voorbeeld heb je 200 ms meer geomen, ook prima.
5. Gebruik van ’m of ’t voor toon
De regel is natuurlijk om zoveel mogelijk voluit te schrijven, maar sommige karakters klinken simpelweg onnatuurlijk of formeel alles voluit geschreven.
Voor mij is het simpel: nooit 'm, 't, 'n gebruiken. Behalve bij de officiële uitzonderingen, dan juist weer wel. Zie de richtlijnen (
viewtopic.php?t=12639 ), punt D7: alleen m'n en z'n als het zonder nadruk of tegenstelling is. En 'm alleen bij uitdrukkingen (pak 'm beet), dieren en dingen.
Is dit acceptabel als het past bij de toon, of gewoon niet doen tenzij je in de knel komt met CPS?
Wat scheelt het voor CPS: welgeteld één teken. En het wordt er minder leesbaar van. Dus als CPS oké is met de verkorte vorm, dan is het dat ook voluit geschreven. Hetzelfde voor regellengte: ga niet 'm gebruiken omdat je regel anders 43 tekens is.
