Flitskikker
Posts: 178
Joined: Sat Jun 25, 2016 1:03 am

Richtlijnen Auteursbond voor ideale Nederlandse ondertiteling

Thu Feb 13, 2020 2:39 pm

Ondertitelaars stellen modelrichtlijn op voor Nederlandstalige markt
27 januari 2020

De Ondertitelaars van de Auteursbond hebben een modelrichtlijn opgesteld voor de Nederlandstalige markt. De richtlijn kwam tot stand in het kader van een breder Europees project met als doel de kwaliteit van ondertiteling te verbeteren. De beroepsverenigingen in Noorwegen (NAViO) en Denemarken (Dansk Journalistforbund) zijn de Nederlandse ondertitelaars in hun taalgebieden voorgegaan.

De Nederlandse richtlijnen zijn gebaseerd op de lange Nederlandse ondertiteltraditie en schetsen de eisen waaraan een goede ondertiteling moet voldoen. De richtlijnen zijn opgesteld door vier ondertitelaars die ieder voor verschillende zenders hebben gewerkt, en tussen de 20 en 30 jaar werkzaam zijn in het vak.

Ideale vorm
Met deze richtlijnen hopen we de verschillende zendgemachtigden en voor de tv werkende bedrijven een goed beeld te geven van de ideale vorm van de ondertiteling, om zodoende de homogeniteit van de ondertiteling in Nederland te bevorderen.

De meeste Nederlandse ondertitelbedrijven hebben inmiddels laten weten dat zij zich kunnen vinden in deze richtlijnen, en de Taalunie schaart zich ook achter het initiatief.

Bekijk de richtlijn: http://auteursbond.nl/richtlijnen-laatste-versie/
Engelse versie: http://auteursbond.nl/modelrichtlijnen- ... aling-002/

Bron: https://ondertitelaars.auteursbond.nl/2 ... ige-markt/

-------------------------------------------------------------------------------------------

Ik had ze al een tijdje, maar nu zijn ze eindelijk publiekelijk gepubliceerd.

De namen van de makers staan op de laatste pagina. Sommige namen herken je waarschijnlijk van de ondertitels van BTI.

Erg nuttig om eens door te lezen (en natuurlijk om op te volgen :) ). Ik zie dat ik het meeste al aanhou, op een paar variaties hier en daar na.
Hopelijk draagt dit bij om de consistentie van ondertitels in Nederland te verbeteren.

TIP: Als je gebruikmaakt van de nieuwste versie van Subtitle Edit, kun je bij de instellingen eenvoudig een profiel met de professionele richtlijnen selecteren.

Image

User avatar
Mazrim Taim
Posts: 122
Joined: Tue Mar 31, 2015 10:04 am

Re: Richtlijnen Auteursbond voor ideale Nederlandse ondertiteling

Thu Feb 13, 2020 4:19 pm

Erg nuttig om eens door te lezen (en natuurlijk om op te volgen :) ).

Ik zie dat ik het meeste al aanhou, op een paar variaties hier en daar na.
Hopelijk draagt dit bij om de consistentie van ondertitels in Nederland te verbeteren.
Inderdaad zou meer consistentie in ondertitel-land welkom zijn, zowel nationaal als vooral ook internationaal.
Niettemin moeten we ervoor oppassen dat we niet alles en iedereen in een strak keurslijf gaan persen.
Er zijn altijd situaties die zich niet laten vangen in regeltjes... en dan zijn creativiteit en aanpassingsvermogen een vereiste voor een ondertitelaar.



Zonder dat ik het 'regelboek' naast me heb liggen bij vertalen, mag ik constateren dat ik de meeste voorschriften al 'uit eigen beweging' toepas.
Twee regels maximaal... dialoogstreepje alleen op de tweede regel... en regel 1 en 2 zoveel mogelijk gelijk houden qua lengte.

Wel ben ik het oneens met 'geen spatie' tussen dialoogstreepje en tekst. Ik vind die spatie juist beter voor de leesbaarheid.
Dus dat advies leg ik naast me neer. :wink:



Ook het advies voor 'doorlopende regels' leg ik naast me neer.
Het is soms heel goed mogelijk (bij pauzes van 25ms) om helemaal geen leesteken te gebruiken aan het eind, of slechts een komma.
De drie puntjes zijn eigenlijk alleen logisch als er een spreekpauze volgt die langer is dan 400ms.

En wat inpunten betreft, daar heb ik voor mezelf de (consistente) regel dat dit ook mag als de spreekpauze groter is dan 2 seconden en de spreker in beeld blijft.



Wat regellengte betreft zit ik dan weer goed. Mijn maximum ligt bij 40 karakters. Daar ga ik absoluut niet overheen.

Ook bij in- en uitlopen blijk ik de regels redelijk te volgen. Wel is het zo dat 'een halve seconde langer in beeld' mogelijk moet zijn.
Dit is, zeker bij drukke dialoog, lang niet altijd een optie.



Dan tijd in beeld. Ik probeer een minimum van 1,2 seconden aan te houden, maar in noodgevallen kan het 1 seconde worden. Minder dan 1 seconde? Nooit. En boven de 8 seconden kom ik ook nooit.

Een CPS van 10 à 12? Dat lijkt me heel erg ambitieus. Als de ruimte er is, haal je dat makkelijk... maar bij drukke dialoog ben ik al tevreden als ik onder de 15 kan blijven.
Mijn maximale CPS heb ik in de loop der jaren steeds verder omlaag geschroefd. Aanvankelijk 22,5 ... toen 20... en sinds eind vorig jaar ligt het maximum op 19.
Het streven is om omlaag te gaan naar maximaal 18... maar de 10 à 12 in de richtlijn, die zie ik mezelf niet halen als maximum.




Wat betreft het gedeelte voor vertaling zelf... daar kan ik vrijwel volledig in meegaan.
Maar degenen die mij kennen weten dat ik zal weigeren om bijvoorbeeld product, insect en perfect te schrijven. Bij mij blijft dat produkt, insekt en perfekt. Met een k dus. :wink:
Zoals het was voor die onlogische herziening van spellingsregels in 1996, waarbij bij veel woorden de meest gebruikte spelling (tevens toen de voorkeurs-spelling) overboord ging.



Tot slot... leestekens.
Daar heb ik nooit echt een norm voor aangehouden, behalve dan het weglaten van het uitroepteken.
Wat geschreven staat over aanhalingstekens en dubbele punten... dat ga ik vanaf nu als leidend beschouwen.

En voor wat betreft de rest, daar zat ik al redelijk op dezelfde lijn. Ook wat betreft de afbreekstreepjes bij lange woorden.




Kortom... inderdaad interessant om door te lezen... en waar mogelijk toe te passen.
Image

Flitskikker
Posts: 178
Joined: Sat Jun 25, 2016 1:03 am

Re: Richtlijnen Auteursbond voor ideale Nederlandse ondertiteling

Thu Feb 13, 2020 7:21 pm

Er zijn altijd situaties die zich niet laten vangen in regeltjes... en dan zijn creativiteit en aanpassingsvermogen een vereiste voor een ondertitelaar.
Daar ontkom je soms inderdaad niet aan. 3 langere woorden zijn makkelijker te lezen dan 7 korte woorden die wel even lang op beeld zijn. Bij lange woorden is een hogere CPS veel leesbaarder, wat de software natuurlijk niet kan onderscheiden.
Ook het advies voor 'doorlopende regels' leg ik naast me neer.
Het is soms heel goed mogelijk (bij pauzes van 25ms) om helemaal geen leesteken te gebruiken aan het eind, of slechts een komma.
De drie puntjes zijn eigenlijk alleen logisch als er een spreekpauze volgt die langer is dan 400ms.

En wat inpunten betreft, daar heb ik voor mezelf de (consistente) regel dat dit ook mag als de spreekpauze groter is dan 2 seconden en de spreker in beeld blijft.
Het advies is om in alle gevallen uit te punten. Dan is het voor de kijker in één oogopslag duidelijk dat een zin nog doorloopt.
Een ontbrekende punt valt niet op, en een eindkomma kan bij vluchtig lezen lijken op een punt.
Over de pauzes schrijven ze:

"Tussen twee ondertitels houden we een interval aan van minimaal drie frames."

Drie frames is 120 ms voor 25 FPS en 125 ms voor 23,976 FPS.
25 ms trekt eigenlijk op niks; dat is geen veelvoud van een duratie in frames. Het is zelfs minder dan één frame, waardoor je soms helemáál geen tussenruimte hebt. Zie daarvoor ook dit topic: viewtopic.php?f=38&t=16635
Een CPS van 10 à 12? Dat lijkt me heel erg ambitieus. Als de ruimte er is, haal je dat makkelijk... maar bij drukke dialoog ben ik al tevreden als ik onder de 15 kan blijven.
Mijn maximale CPS heb ik in de loop der jaren steeds verder omlaag geschroefd. Aanvankelijk 22,5 ... toen 20... en sinds eind vorig jaar ligt het maximum op 19.
Het streven is om omlaag te gaan naar maximaal 18... maar de 10 à 12 in de richtlijn, die zie ik mezelf niet halen als maximum.
De 10 à 12 is een streefwaarde/gemiddelde. Als maximum is dat inderdaad niet echt haalbaar.
Als maximum is 15 à 17 CPS gebruikelijk. Als onderbouwing daarvoor heb ik ooit dit artikel doorgestuurd gekregen van een ondertitelaar:
https://www.jostrans.org/issue28/art_pedersen.php (scrollen naar kopje 5.3.3. Reading speed and line length)
Deze streef- en maximumwaarden kun je ook afleiden uit de vele tv-vertalingen die beschikbaar zijn op OS.

User avatar
Jan de Uitvreter
Posts: 119
Joined: Thu Mar 03, 2016 3:23 am

Re: Richtlijnen Auteursbond voor ideale Nederlandse ondertiteling

Thu Feb 13, 2020 8:56 pm

Bedankt voor de pdf.

De vernieuwde instellingen was ik onlangs bij toeval al tegengekomen in SE.
Voor mij zelf had de wijziging qua instellingen niet zulke hele grote gevolgen. (Dutch professional) Die stonden al redelijk gelijk.
Max opgegeven CPS staat en blijft bij mij wel op 15 en optimaal staat op 11, ik laat beiden even voor wat het is,
omdat ik toch wel altijd liever richting 11 uitkom inplaats van 15 en een beetje speling t.o.z. van de (Dutch professional) moet wat mij betreft kunnen.

Wel heb ik bij 23,976 FPS de "1 frame = 42ms. x 3" regel aangehouden,waarmee je op 126ms. uitkomt, in plaats van 125
Daarnaast heb ik gewoon zoals ik gewend ben de 1400ms. aangehouden als minimale tijdsduur.
Die gebruik ik zo ongeveer voor een 2 als 3 als 4 letter woord.
De 200ms. lager die de prof instelling opgeeft laat ik maar even aan mij voorbijgaan.
Eén knipper met je ogen en je mist alweer 200 á 300ms.

Maximale enkele regel-lengte zat ik voorheen op 43 karakters.
Naar 42 bijgesteld is ook goed, en maakt voor mij nauwelijks verschil, dus niks schokkend ook.

Wat even wennen zal zijn voor mij is om niet meer Italic te gaan gebruiken voor voice-over's en aanverwante
indirecte TV/Radio/GSM stemmen.
Alhoewel, ik dit het laatste jaar zomaar voor de gein wel al een paar keer heb geprobeerd.
Met als voornaamste reden in mijn achterhoofd evt. compatibiliteits-issues bij derde.

Dialoog streepje zonder spatie vindt ik niet fraai en misschien zelfs een beetje onduidelijk.
Ga ik dus ook niet doen, zolang het maar een streepje betreft is het wat mij betreft al goed.
Iedereen zal tenslotte ondertussen eens moeten begrijpen dat een dual dialoogstreepje nergens op slaat.

Namen van mensen weg laten is vrij voor de hand liggend waarbij het wel handig kan zijn om de kijker in het begin van de film
in te leren door de namen een paar keer wel toe te passen. Daarna snappen ze 't wel. De kijker pakt dat vrij snel op.

Uitroeptekens worden nu ook echt goed afgewezen, en dat is mooi zo. Weg ermee.

Ook nog wat geleerd vandaag uit de pdf: VERKORTE VORM
Deed ik vroeger nooit, maar laatste jaar plots wel, het was voor mij alleen altijd een beetje een schemergebied.
Dus paste het te pas en te onpas toe, terwijl ik nu hopelijk begrijp wanneer ik het moet proberen te laten of juist wel kan toepassen.

Nogmaals bedankt en de PDF kan aan de bijbel worden toegevoegd.

Mvg. Jan
ImageImageImage

slootje
Posts: 1
Joined: Wed Dec 18, 2019 8:53 am

Re: Richtlijnen Auteursbond voor ideale Nederlandse ondertiteling

Tue Mar 03, 2020 11:20 am

Bedankt hiervoor. Ik kan het wel gebruiken, met name het de profielen in SE.

Return to “Hulp bij ondertitelen”

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 21 guests