bedankt, even nog tip, doe spellingcontrole, ik zie enorm veel c/k fouten. vb. perfekt, lokatie, enz... waar het een C moet zijn (....)
Ik denk dat ik me toch aan de zijde van janty moet scharen. Oké - taal evolueert, maar dan wel in een gezamenlijke afspraak, dat is nou eenmaal 'spelling' i.p.v. 'zo vind ik het wel goed'. Zo is "kado" gewoon 'fout', of liever gezegd: fout (zonder quotes). Dat is geen kwestie van een mening, maar van een taalkundig feit.
Aardbeienjam (hopelijk meer dan één aardbei in die damn jam) en niet "aardbeiejam" was voorheen de spelling, in tegenstelling tot dat hok waar maar één hond in past. Dat vond ik een veel betere en meer sense-making richtlijn, maar helaas maak ik de Nederlandse taal niet. Daarom is het nu al een tijdje "hondenhok", los van het feit of het een eenzame bedoening is of een beestachtige orgie.
Spelling is soms flexibel (witte/groene boekje), maar geen kwestie van mening...
Dit topic is geopend naar aanleiding van iets dat werd aangestipt in de commentaren bij deze ondertitel: https://www.opensubtitles.org/nl/subtit ... zantium-nl
Namelijk de kwestie rond het gebruik van de letter 'k' op de plaats van de letter 'c' in woorden waar de c wordt uitgesproken als een k.
Woorden zoals contact, perfect, locatie, product en controle. Woorden die ondergetekende steevast schrijft als kontakt, lokatie, produkt, perfekt en kontrole.
Dit is een kwestie die al minimaal speelt sinds de jaren 50 van de afgelopen eeuw.
Veel van de woorden waar het om draait zijn 'leenwoorden', al dan niet aangepast, uit met name Latijnse talen, voornamelijk het Frans.
Aangezien het Nederlands een Germaanse taal is, was er (begrijpelijk) de wens om de 'c' zoveel mogelijk te vervangen door de 'k'.
Tot aan 1995 gold er een voorkeursspelling waarbij we woorden schreven als insekt en produkt. Met een 'k' dus.
Maar om onbegrijpelijke redenen besloot een commissie van "wijzen" dat met ingang van 1995 diverse woorden die voorheen met k werden geschreven, ineens met een c moesten worden genoteerd, dus hebben we nu (officieel) weer insecten en producten.
Om het leuk te houden werden sommige woorden die juist voorheen met c werden geschreven, zoals accoord, ineens verplicht genoteerd met k, dus akkoord.
En woorden die al volledig ingeburgerd waren (zoals kado) diende men verplicht te schrijven als cadeau, alsof we hier in Frankrijk wonen.
Voordat we verder gaan, laten we eerst de vraag beantwoorden wie bepaalt hoe onze taal officieel vormgegeven wordt.
Dit wordt gedaan door De Taalunie, waar behalve Nederland ook Vlaanderen en Suriname deel van uitmaken.
Onderstaand de werkwijze van deze Taalunie:
"Het Algemeen Secretariaat van de Taalunie bereidt het beleid voor en voert dit uit. Het werkt daarvoor samen met deskundigen en commissies uit het 'veld'. Deze commissies en platforms hebben een belangrijke signalerende en adviserende rol. Het Comité van Ministers van de Taalunie legt het beleid vast in vijfjarenplannen en werkt het uit in jaarlijkse actieplannen. De Interparlementaire Commissie, samengesteld uit Nederlandse en Vlaamse volksvertegenwoordigers, ziet toe op het beleid. De Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, bestaande uit deskundigen en prominente taalgebruikers, adviseert de beleidsvoerders."
Kortom, niet het volk beslist, maar een selekte groep specialisten. De Nederlandse taal is niet van ons, maar van hen, zo lijkt het.
Heren en dames die ongetwijfeld hiermee een leuke bijverdienste hebben en natuurlijk af en toe iets moeten doen voor dat geld,
dus komen ze om de zoveel tijd met een herziening waar wij, het volk, dan gehoor aan dienen te geven.
Een geel hesje aantrekken en protesteren helpt niet, je taalgebruik wordt simpelweg ineens 'fout' gerekend.
Sterker nog, je taalgebruik is, na een herziening, zelfs tegen de wet.
Wie nog op school zit en examen moet doen, die zal wel moeten volgen om een voldoende te halen, maar de rest van ons heeft een keus."Bovendien schrijft de wet voor dat deze spelling moet worden gevolgd bij de overheidsorganen, bij de uit de openbare kas bekostigde onderwijsinstellingen, alsook bij de examens waarvoor wettelijke voorschriften zijn vastgesteld."
Volgen we slaafs nieuwe wijzigingen of durven we een geel hesje aan te trekken? Of anders gezegd, wie is de baas over onze taal? Woordenboeken of wij?
Smallbrother is het met me eens dat taal op een natuurlijke wijze moet kunnen evolueren.
Zouden de Franken 1600 jaar geleden hun taal hebben vastgespijkerd, dan spraken we hier nu Oudfrankisch in plaats van Nederlands.
Wel maakt Smallbrother de kanttekening dat deze evolutie dient plaats te vinden via een gezamenlijke afspraak, en daar ligt mijn kritiek,
want zoals hierboven beschreven is er van 'gezamenlijk' eigenlijk geen sprake. Het is geen "taalkundig feit", maar een opgelegde afspraak.
Woorden die al enkele decennia ingeburgerd waren, werden met één besluit ineens fout gerekend vanaf 1995.
Ook refereert Smallbrother aan spelling. Maar spelling is niet één begrip. Spelling staat voor afspraken over de notitie van onze taal.
Het is een samenspel van grammatica (de struktuur van onze taal) en woordenschat (de bouwstenen).
We kunnen het er allemaal over eens zijn dat grammatica aan vaste regels moet voldoen om ervoor te zorgen dat onze zinnen op elkaar lijken.
Hadden we die afspraken niet, dan zou je mee kunnen maken dat beide onderstaande zinnen juist waren.
- Ik begrijp wat jij schrijft omdat wij dezelfde regels volgen.
- Ik begrijpen jij schrijfd omdat volgen dezelfde regels wij.
Ons brein is flexibel genoeg om ook de onderste zin korrekt te interpreteren, maar het zou een zootje worden als iedereen
maar wat aanrommelt met vervoegingen, woordvolgorde en d's en t's. Daar hebben we regels voor, en terecht.
Maar bij onze woordenschat ligt het subtieler. Daar kunnen we proberen te streven naar eenheid en logica.
Waarom is 'kado' fout en 'cadeau' goed? Waarom is een Frans leenwoord beter dan een gegermaniseerd leenwoord dat algemeen aanvaard is?
We hebben de kadotips en de kadobonnen, maar officieel mag dit niet.
Waarom wel actie in plaats van aktie, maar tegelijk oktober in plaats van october?
Waarom locatie in plaats van lokatie, terwijl we wel lokaal en lokaliseren mogen schrijven?
Kortom, noem mij maar 'burgerlijk ongehoorzaam', maar ik trek mijn gele hesje niet uit.
Daar waar dat al redelijk ingeburgerd was, blijf ik de k gebruiken in plaats van de c.
Als genoeg mensen dat voorbeeld volgen, dan zal de commissie van 'wijzen' vroeg of laat met een herziening moeten komen om het volk te volgen, in plaats van andersom.
Ik pleit dus niet voor 'zo vind ik het wel goed' of 'rommel maar wat aan', maar ik pleit er wel voor dat we niet verplicht zijn elke revisie slaafs te volgen. Zeker niet wanneer een revisie logica overboord gooit en/of breed gedragen schrijfwijzen ineens officieel fout rekent.
Strikt genomen hoeven we revisies ook niet te volgen, tenzij je bij de overheid of in het onderwijs werkt, dan moet je, maar anders is het een vrije kwestie, dus gebruik die vrijheid.